Dochodzenie odszkodowań za szkody górnicze

Na Górnym Śląsku nadal funkcjonuje ponad 20 zakładów górniczych, w których wydobywane są złoża węgla kamiennego. Wpływ tego rodzaju podziemnych robót na sąsiadujące z nimi budynki i grunty jest nieunikniony. Na skutek ruchu zakładów górniczych zarówno grunty, jak i obiekty budowlane mogą doznać wielu uszczerbków.

Niezależnie od tego, czy wskutek szkód górniczych zniszczeniu uległy, np.:

• budynek mieszkalny czy zabudowa gospodarcza lub ich część (m.in. zalana piwnica, popękane ściany, pochylenie czy też zawalenie się obiektu),
• grunty (m.in. podtopienia, osunięcia, uszkodzenia unieruchomienie maszyn i instalacji, wysuszenia itp.),
• plony (m.in. uszkodzenia lub zniszczenia upraw, zalania itp.),

kopalnia (sprawca) zobowiązana jest do zrekompensowania strat. Może to nastąpić poprzez wypłacenie stosownego odszkodowania (w formie pieniężnej) lub naprawienie szkód górniczych poprzez przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego. Oznacza to, iż niezależnie od rodzaju i wartości poniesionej straty lub utraconej korzyści, osoby poszkodowane mają prawo ubiegać się o naprawienie wyrządzonej szkody. O sposobie naprawy decyduje sam poszkodowany, nie zaś zakład górniczy.

Z doświadczenia wiemy, że trudno uzyskać od zakładów górniczych odszkodowanie w pełni rekompensujące poniesione straty. Kopalnie albo proponują niedoszacowaną sumę odszkodowania, albo usuwają szkodę powierzchownie. Nie trzeba jednak godzić się na ich warunki i można zlecić sprawę o odszkodowanie ekspertom.

Przesłanki uprawniające do otrzymania odszkodowania

Ubiegając się o odszkodowanie za szkody górnicze, oprócz spełnienia wymogu formalnego, jakim jest złożenie stosownego wniosku o naprawę szkód – muszą zaistnieć następujące przesłanki:

• rzeczywiste powstanie szkód,
• związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy negatywnymi skutkami ruchu zakładu górniczego a powstałym stanem nieruchomości/gruntu/upraw.

Wniosek o naprawę szkód górniczych składa się (drogą elektroniczną, telefoniczne, osobiście) do konkretnego zakładu górniczego bądź jego następcy prawnego. Niemniej jednak jeżeli nie ma możliwości ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za naprawę szkód, odpowiedzialność z mocy prawa przechodzi na Skarb Państwa.

Kopalnia ma ustawowy 30-dniowy termin (lub dłuższy, o ile wnioskodawca sam go nie zakreślił) na zawarcie ugody. Po upływie tego czasu następuje wyczerpanie postępowania ugodowego, a poszkodowany nabywa uprawnienie do wszczęcie postępowania sądowego w celu dochodzenia swoich roszczeń. Należy jednak pamiętać, że roszczenie o naprawę szkód górniczych może ulec przedawnieniu.

Przedawnienie szkody górniczej

Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze, przedawnienie szkód górniczych następuje po 5 latach od momentu dowiedzenia się o wyrządzonych szkodach (art. 149 ustawy). Po upływie tego okresu, sprawca (kopalnia lub przedsiębiorca, który stał się jej sukcesorem) może uchylić się od naprawienia szkody, a tym samym wypłacenia odszkodowania. Pamiętać jednak należy, że jeżeli uszkodzenia powstały przed dniem 1 stycznia 2012 roku, zastosowanie do nich mają przepisy uchylonej już ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze, która to ustawa zakreślała krótszy - bo 3 letni - okres przedawnienia, liczony od dowiedzenia się o szkodzie. Mimo to należy do tematu przedawnienia szkód górniczych podchodzić indywidualnie, ponieważ jest ono kwestią kluczową przy tego typu sprawach. Dzięki naszemu doświadczeniu, specjalistycznej wiedzy i doskonałej znajomości prawa, bardzo często jesteśmy w stanie pomóc w sprawach, które na pierwszy rzut oka wydawać się mogą przegrane.

Jednorazowe odszkodowania za szkody górnicze

Otrzymana jednorazowa rekompensata za spowodowane zniszczenia/straty majątkowe nie wyklucza możliwości ubiegania się o ponowne odszkodowanie za podobne szkody górnicze w przyszłości. Nie można natomiast ubiegać się dwukrotnie o odszkodowanie za tę samą szkodę górniczą, ponieważ narażamy się wtedy na zarzut dochodzenia dwa razy tego samego roszczenia. Pamiętać jednak należy, że jeżeli naprawione szkody się odnawiają, traktowane są one jak nowa szkoda i poszkodowany ma pełne prawo do odszkodowania za powstanie tejże szkody.
​
W razie gdy wartość szkód (czyli koszty naprawy szkód pochodzenia górniczego) przewyższa wartość uszkodzonego składnika majątkowego (tj. wartość uwzględniającą m.in. jego zużycie naturalne), poszkodowany będzie uprawniony wyłącznie do dochodzenia wartości tego uszkodzonego majątku. W takich sytuacjach sprawca nie może być zobowiązany do przywrócenia stanu poprzedniego poprzez zobowiązanie go do tzw. „świadczenia nadmiernego”.

Nasza oferta