Zasady i tryb postępowania w sprawie szkód górniczych

Osoby, które posiadają nieruchomości położone na terenach, na których funkcjonują lub funkcjonowały zakłady wydobywcze, mogą ponosić szkody związane następstwami prowadzonych robót górniczych. Zmiany, jakie w górotworze wywołuje działalność kopalni, sprawiają, że czasami dochodzi do powstawania wstrząsów, osunięć ziemi oraz jej powolnego osiadania. W związku z takimi przemieszczeniami gruntu mogą pojawiać się różnego typu uszkodzenia w obiektach budowlanych usytuowanych na obszarach pogórniczych, w tym uszkodzenia fundamentów, ścian, stropów, dachów, pokryć dachowych, a także stolarki budowlanej oraz instalacji wodno-kanalizacyjnych lub gazowych.

Szkody górnicze mogą również prowadzić do zniszczenia upraw rolnych, ogrodniczych lub sadowniczych, jak również do utraty możliwości korzystania z gruntu do uprawy lub hodowli, zarówno wskutek osunięć ziemi, jak i obniżenia zwierciadła wód gruntowych.

Przepisy umożliwiają osobom, które poniosły straty wskutek szkód górniczych uzyskanie odpowiedniego odszkodowania. Zobaczmy, jakie obowiązują procedury i co trzeba zrobić, by móc uzyskać satysfakcjonujące odszkodowanie.

Co należy zrobić, by uzyskać odszkodowanie za szkody górnicze?

Posiadacze nieruchomości znajdujących się na terenach, gdzie prowadzono lub prowadzi się roboty górnicze, są w sytuacji, która jest bardzo trudna. Obowiązujące przepisy stwierdzają bowiem, że nie mogą oni sprzeciwić się prowadzeniu działalności górniczej i choć w razie wystąpienia szkód górniczych mogą ubiegać się o odszkodowanie, to w ramach tego postępowania nie przysługuje im prawo do wnioskowania o zaprzestanie działań wywołujących szkody. Uzyskanie należnego odszkodowania również nie jest automatyczne i wymaga wypełnienia określonej procedury.

Osoba, która poniosła szkody wskutek działalności górniczej związanej z wydobyciem, może wystąpić z roszczeniem o przyznanie odszkodowania. W przypadku istniejącej kopalni, której funkcjonowanie doprowadziło do powstania szkody, należy zwrócić się bezpośrednio do niej albo jej następcy prawnego. Jeśli zakład już nie istnieje, wówczas adresatem roszczenia będzie odpowiedni urząd górniczy.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami poszkodowany nie może od razu złożyć pozwu w sądzie cywilnym. Konieczne jest wcześniejsze skorzystanie z próby ugodowego załatwienia sprawy. Podmiot, do którego złożono wniosek o roszczenie z tytułu szkód górniczych ma 30 dni na ustosunkowanie się do niego.

Warto pamiętać, że poszczególne kopalnie mają własne uregulowania dotyczące szczegółów postępowania. Najczęściej kopalnia wymaga złożenia wniosku na opracowanym przez siebie formularzu. Po jego wpłynięciu przedstawiciel kopalni dokonuje oględzin szkód, a następnie występujący z roszczeniem otrzymuje propozycję usunięcia szkody. Może ona obejmować zarówno wykonanie koniecznych robót przez kopalnię, jak i zwrot kosztów, które poniesie poszkodowany w związku z samodzielnym usunięciem zniszczeń.
Co ważne, do kopalni można się zwrócić również z roszczeniem o zwrot kosztów zabezpieczeń, które mają chronić przed przyszłymi szkodami górniczymi.

Osoba, która występuje o odszkodowanie za szkody górnicze, musi precyzyjnie określić nieruchomość, której dotyczy zdarzenie. Powinna również dokładnie opisać szkodę oraz określić jakiego sposobu jej naprawienia oczekuje. W przypadku, gdy składający wniosek chciałby otrzymać rekompensatę pieniężną, powinien podać wartość szkody.

Co zrobić w przypadku braku zgody na warunki proponowane przez kopalnię?

Poszkodowany nie musi się zgodzić na propozycje przedstawiane mu przez kopalnię. Nic nie stoi na przeszkodzie, by wystąpił on z własną propozycją ugody. Nie ma również obowiązku przystawania na proponowany sposób naprawienia szkody. To do poszkodowanego należy określenie, jaka forma bardziej mu odpowiada.

Jeśli poszkodowany nie przystaje na propozycje kopalni, nie dochodzi do zawarcia ugody. W takiej sytuacji przysługuje mu pełne prawo do złożenia pozwu cywilnego o odszkodowanie. Wystąpienie z powództwem musi jednak nastąpić w ciągu 5 lat od momentu, w którym poszkodowany dowiedział się o powstaniu szkody.
Co ważne, osoba, która występuje z pozwem o odszkodowanie z tytułu szkód górniczych, nie musi ponosić kosztów sądowych, które są wymagane przy innych sprawach z powództwa cywilnego.

Warto pamiętać, że dochodzenie szkody bywa kłopotliwe, a cała procedura nie zawsze kończy się sukcesem. Skorzystanie z usług firmy zajmującej się dochodzeniem odszkodowań za szkody górnicze oznacza możliwość uzyskania pomocy specjalistów z zakresu wyceny szkód oraz wykwalifikowanych ekspertów budowlanych i prawników.

Rola firm zajmujących się dochodzeniem odszkodowań za szkody górnicze

Korzystanie z usług firm specjalizujących się w dochodzeniu odszkodowań za szkody górnicze może znacznie ułatwić cały proces i zwiększyć szanse na uzyskanie satysfakcjonującego wyniku. Takie firmy dysponują wiedzą i doświadczeniem w zakresie przepisów prawnych, procedur oraz technicznych aspektów związanych z oceną szkód i kosztów naprawy.

Firmy te oferują wsparcie na każdym etapie postępowania, począwszy od przygotowania wniosku o odszkodowanie, poprzez negocjacje z kopalnią lub urzędem górniczym, aż po ewentualne prowadzenie sprawy sądowej. Współpraca z taką firmą może być szczególnie korzystna dla osób, które nie mają wystarczającej wiedzy w zakresie prawa górniczego czy budowlanego. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że skorzystanie z usług firmy dochodzącej odszkodowań wiąże się zwykle z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów. Firmy te pobierają prowizję od uzyskanego odszkodowania, która może być ustalana jako procent wartości odszkodowania lub jako stała kwota.

Zasady odpowiedzialności za szkody górnicze

Odpowiedzialność za szkody górnicze spoczywa na podmiotach prowadzących działalność górniczą, której następstwem są te szkody. Obejmuje to zarówno kopalnie, jak i inne zakłady wydobywcze. Odpowiedzialność ta ma charakter obiektywny, co oznacza, że poszkodowany nie musi udowadniać winy sprawcy szkody, wystarczy wykazanie związku przyczynowego pomiędzy działalnością górniczą a powstałą szkodą. Warto zaznaczyć, że odpowiedzialność za szkody górnicze obejmuje nie tylko bezpośrednie straty materialne, ale także utracone korzyści oraz wszelkie koszty związane z naprawą lub zabezpieczeniem nieruchomości przed dalszymi szkodami.