Teren górniczy

Jest to przestrzeń objęta przewidywanymi szkodliwymi wpływami robót górniczych zakładu górniczego (szkodami górniczymi), gdzie robota górnicza rozumiana jest jako wykonywanie, utrzymywanie, zabezpieczanie lub likwidowanie wyrobisk górniczych oraz zwałowanie nadkładu w odkrywkowych zakładach górniczych w związku z działalnością regulowaną ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 2011 Nr 163 poz. 981).

Najwięcej terenów górniczych, powiązanych z wydobyciem węgla kamiennego, znajduje się na Górnym Śląsku, gdzie eksploatacja górnicza prowadzona jest szczególnie intensywnie. Chociaż w wielu rejonach wydobycie zakończono wiele lat temu, warto zwrócić uwagę, iż w samym centrum Katowic na przestrzeni lat obszar Rynku obniżył się o ok. 1 metr, a sam gmach Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w przeciągu ostatnich 80 lat obniżył się o ok. 1,5 metra względem poziomu z lat 30.

Prognozowane oddziaływanie eksploatacji górniczej na powierzchnię ustalone zostaje w projekcie zagospodarowania złoża, który jest elementem koniecznym do uzyskania przez przedsiębiorcę górniczego koncesji na prowadzenie działalności górniczej, a także w planie ruchu zakładu górniczego dostarczanym do okręgowego urzędu górniczego. Rezultat odpowiednich kalkulacji prezentowany jest pod postacią mapy zasięgu poszczególnych kategorii terenu górniczego przewidywanych w toku prowadzenia eksploatacji górniczej, w kontekście mapy izolinii obniżeń terenu spodziewanych po wydobyciu wystarczająco dużego fragmentu pokładu.

Obszary i tereny górnicze uwzględnia się w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli w wyniku zamierzonej działalności określonej w koncesji przewiduje się istotne skutki dla środowiska, dla terenu górniczego bądź jego fragmentu można sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, na podstawie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. Przewidywane dla środowiska skutki działalności określonej w koncesji określa się w opracowaniu ekofizjograficznym sporządzanym na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także na podstawie projektu zagospodarowania złoża.

Koszty sporządzenia projektu planu ponosi przedsiębiorca. Nie ma jednak obowiązku sporządzania takiego planu i jeżeli przewidywane szkodliwe wpływy na środowisko będą nieznaczne, rada gminy może podjąć uchwałę o odstąpieniu od jego sporządzenia.

Jako funkcję miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego ustawodawca wskazuje, iż plan ten, niezależnie od wymagań określonych odrębnymi przepisami, powinien zapewniać integrację wszelkich działań podejmowanych w granicach terenu górniczego w celu: wykonania działalności określonej w koncesji, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego oraz ochrony środowiska, w tym obiektów budowlanych. W szczególności plan ten może określić: obiekty lub obszary, dla których wyznacza się filar ochronny, w granicach którego ruch zakładu górniczego może być zabroniony bądź może być dozwolony tylko w sposób zapewniający należytą ochronę tych obiektów lub obszarów oraz obszary wyłączone z zabudowy bądź takie, w granicach których zabudowa jest dozwolona tylko po spełnieniu odpowiednich wymagań.

Szczegółowe informacje nt. terenów górniczych i związanych z nimi koncesji znaleźć można w Systemie Gospodarki i Ochrony Bogactw Mineralnych (MIDAS) prowadzonym przez Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy i dostępny pod adresem:
http://geoportal.pgi.gov.pl/midas-web/